Көтөрдөөххө көтүтэн тиийэр буоллулар!(видео)

Үөһээ Бүлүү саамай хоту, Өлөөн быыһыгар сытар Сургуулук нэһилиэгэр тиийэр суолу тутуу салҕанан барар. Онно биир саамай суолталаах түһүмэх – Көтөрдөөххө тиийии. Хотугу дойду утаата биллэр буоллаҕа – кута-мата, маар-сиики. Отун-маһын да көрүҥ. Бу устууга олохтоохтор туох да омуннааһына суох кэпсииллэр – дьон түөстэрин тылыгар диэри ууну-хаары, бар бадарааны тэпсэн айанныыллара. Суолламмыттарын бэйэлэрэ да итэҕэйбэттэр – “уларсык суол” буолаарай диэбиттии этэллэрин бэйэҕит истиҥ.

Былыр диэххэ дуу, 80-сыллар ортолоруттан сэбиэскэй былаас эстиэр диэри ХДСУ, ол кэнниттэн “Суол” ХЭТ икки пятилетка кэриҥэ кэм устата Боотулуу суолун оҥоро сатаабыттара да, Оҥхой уонна Боотулуу дэриэбинэлэрин иһиттэн тахсыбатахтара. Бэлэм техниканан, босхо уматыгынан! Оттон ону “Тонго-ВВК” тэрилтэ хайдах курдук аҕыйах сыл иһигэр тутан куугунатта?

Манна биир суолу тоһоҕолуур тоҕоостоох: сэбиэскэй кэм бүтэһик сылларыгар туох барыта, кырдьыга, холтуура буолбута. Ол курдук, суол болотунатын бульдозерынан анньан, экскаваторынан хаһан оҥороллоро. Төһө эмэ бырайыак быһыытынан барыта кутуу суол буолуохтааҕын үрдүнэн! Онуоха харчыта көрүллэрин үрдүнэн…

Оттон “Тонго-ВВК” барытын массыынанан таһан оҥордо – хастыы да көстөөх сиртэн. Холобур, Көтөрдөөх эргин карьер буолуох сир суоҕун тэҥэ. Эгэ, гравий, кумах кэлиэ дуо.

Биллэн турар, аныгы техника оруола улахан да буоллар, киһи киһиттэн, үлэһит үлэһиттэн уратыта манна сыттар. Улуус баһылыга Владимир Поскачин үп-харчы кырыымчык кэмигэр, Саха сирин үрдүнэн тыа сирин, атыннык эттэххэ, муниципальнай суоллары оҥоруу туһунан ким да кэлэҕэйдии да илигинэ Үөһээ Бүлүү – Боотулуу суолун тутууга ылсыбыта, дьиҥэ баара, улахан хорсун быһыы буолар. Боотулуу суола Бүлүү эбэ хаҥас өттүнээҕи нэһилиэктэргэ “тирэх суол” буоларын таба өйдөөн. Бу “авнтюризмы” оччотооҕу бэрэсидьиэн Вячеслав Штыров, үөһээ бүлүүлэр дьокутааттара, хомойуох иһин билигин биһиги кэккэбитигэр суох Александр Миронов, Егор Борисов, Галина Данчикова өйөөбүттэрэ. Ону Айсен Николаев баһылыктаах Саха сирин билиҥҥи салалтата кэлим былааннаахтык өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн салгыыр.

Туох да омуна суох, “Тонго-ВВК” уолаттара дьоруойдуу үлэлээбиттэр. Эһиилгиттэн саҕалаан Сургуулукка тиийэр суолу да кыайа туталларыгар саарбахтааһын суох. Бастакы дириэктэр Александр Васильев, күн бүгүҥҥү туруу салайааччылар Иннокентий Семенов, Герасим Поскачин сыралаах үлэлэрэ түмүктээх буолла.

Барыта силистээх-мутуктаах. Бу тутууга арҕааҥы улуустар тирэх суоллара – “Бүлүү” федеральнай массыына суола олук буолбута. Харчыта суох хачаҥхалаах 2000 сыллар саҥаларыгар бу аарыма суолу Бүлүүгэ диэри туппут, федеральнай бас билиигэ туттарыы уустук үлэтин ыыппыт тэрилтэнэн СӨ Норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ И.И. Горохов генеральнай директордаах Өрөспүүбүлүкэ суолу тутууга сулууспатын ааҕыныстыбата буолар.