Yakutians.com

Новости Якутии

Александр Атласов: Тыа сирин дьахталларын өрө тутуу – саамай улахан ситиһиибит!

Тыа сирин дьахталларын аан дойдутааҕы күнүнэн!

Бүгүн, алтынньы 15 күнүгэр, Аан дойду үрдүнэн тыа сирин дьахталларын күнэ бэлиэтэнэр. Бу күнү бэлиэтиир туһунан аан маҥнай 1995 сыллаахха Пекин куоракка Холбоһуктаах нациялар тэрилтэлэрин иһинэн ыытыллыбыт төрдүс дьахталлар кэмпириэнсийэлэригэр тылы көтөхпүттэрэ, 2007 с. бигэргэнэн, сылын ахсын бэлиэтэнэр буолбута.

Былыр былыргыттан дьахтар барахсан эр дьону кытта тэҥҥэ ыарахан үлэҕэ эриллэн кэлбитэ. Аныгы кэмҥэ Саха сирин дьахталлара бары эйгэҕэ ситиһиилэнэн, уопсастыбаннай уонна политическай олоххо көхтөөхтүк кыттан, саҥа идэлэри баһылаан үтүө холобур буолаллар. Дойдубут, өрөспүүбүлүкэбит социальнай-экономическай, духуобунай сайдыытын боппуруостарын, кыһалҕаларын быһаарыыга өрүү инникки күөҥҥэ сылдьаллар. Уонна мин дьиэ кэргэним, нэһилиэгим бигэ туруктаах уонна уйгулаах олоҕун тус бэйэм үлэбинэн ситиһэбин, хаҥатабын, — диэн санаанан салайтараллар.

Биһиги өрөспүүбүлүкэбит экономикатыгар тыа хаһаайыстыбата биир бөдөҥ уонна тыын суолталаах салаанан буолар.​ Ол курдук, өрөспүүбүлүкэ нэһилиэнньэтин үстэн биирэ тыа сиригэр олорор. Статистикаҕа сигэннэххэ, Саха сиригэр күн бүгүн уопсайа 500 тыһыынчаттан тахса дьахтар аймах баар эбит буоллаҕына, 167 тыһыынчата тыа сиригэр олорор. Мантан сүрүн өттө үөрэх, атыы-эргиэн, тыа хаһаайыстыбатын салаатыгар үлэлиир. Оттон кыра аҥара тыа сирин ыарахан үлэтигэр түбүгүрэр.Агропромышленнай комплекс тэрилтэлэригэр уопсайа 122 дьахтар салайааччы баар. Хаһаайыстыба уонна улахан дьиэ кэргэн түбүгүн тэҥҥэ дьүөрэлиир уустуга чахчы. Манан сирдэттэххэ даҕаны, дьахтар салайааччы нарын санныгар икки бүк ыарахан сүгэһэр сүктэриллэр.

Тыа сирин үлэһит үтүөтэ, салайааччы бастыҥа дьахталлара өрөспүүбүлүкэ социальнай-экэнэмиичэскэй сайдыытыгар киллэрбит кылааттара тугунан да кэмнэммэт. Ол курдук, тыа хаһаайыстыбатын устуоруйатыгар ааттара көмүс буукубанан суруллубут Социалистическай Үлэ Дьоруойдара Елизавета Бурцева, Анастасия Копырина, Варвара Трофимова, Мария Аммосова, Матрена Корнилова, Анна Васильева, Екатерина Новгородова сырдык ааттара үйэлэргэ умнуллубат. Кинилэр оҥорбут дьыалаларын салҕаабыт Парасковья Федорованы уонна күн бүгүн да үлэ үөһүгэр сылдьар Амма аатырбыт, уордьаннаах ыанньыксыта Аграфена Сутакованы санатан ааһар тоҕоостоох.Олох хаамыытын тэтиминэн дьахталлар тыа хаһаайыстыбатын үлэтин муоһалыырга киэҥник уонна күүскэ ылыстылар. Урут хаһаайыстыбалары өр сылларга үрдүк таһаарыылаахтык салайбыт Парасковья Федорова (“Хатас” сопхуос), Марина Николаева (“Өлөөн” МУТ) курдук биирдиилээн дьахтар салайааччыны ааттыыр буоллахпытына, аны ырыынак сыһыаннаһыытын үйэтэ үөскэппит салайааччылара иитиллэн таҕыстылар. Таисия Десяткина (Мэҥэ Хаҥалас, “Тумул” ТХПК), Аксинья Левина (Кэбээйи, “Ворошилов” ТХПК), Екатерина Портнягина (Үөһээ Дьааҥы, “Полюс холода” ТХПК), Елена Тутукарова (Бүлүү, “I Күүлэт” ТХПК), Ариада Маркова (Таатта, “Булуус” бааһынай хаһаайыстыба), Анастасия Кырбасова (Бүлүү, “Илин” бааһынай хаһаайыстыба), о.д.а. эдэр көлүөнэҕэ суолдьут сулус буолар аналлаахтар. Кинилэр үлэлэрин, олохторун холобур оҥостон, дьахтар киһи кыаҕар итэҕэйэн, эдэр көлүөнэ салайааччы дьахталлар үүнэн-сайдан иһэллэр.

Ыһыллыы-тоҕуллуу сылларыгар дьахталлар илиилэригэр киирбит хаһаайыстыбалар тулуктаһан, билиҥҥэ диэри бигэтик үлэлииллэрэ – баар чахчы. Ол дьахтар киһи ылсыбыт дьыалатыгар боччумнаахтык, ымпыктаан-чымпыктаан сыһыаннаһарыттан тахсар буолуохтаах.

Ытыктабыллаах тыа сиригэр олорор уонна тыа хаһаайыстыбатын туругурда сылдьар кэрэ аҥардарбытыгар таһаарыылаах үлэҕит иһин ис сүрэхпиттэн махтанабын. Эһиги күүстээх санааҕытыгар, кыаххытыгар, дьулуургутугар сүгүрүйэн туран, махталбытын биллэрэбит.Эһиэхэ үлэҕитигэр, олоххутугар үрдүк ситиһиини,​ чөл туругу, алаһа дьиэҕитигэр этэҥҥэ буолууну баҕарабыт!Сахабыт сирин тыатын хаһаайыстыбата, тыа сирэ чэчирии сайдарыгар, дьон-сэргэ олоҕо тупса, уйгута улаата турарыгар күүстээх, таһаарыылаах үлэни!Тыа сирин сэмэй дьахтарыгар – кыһамньылаах ийэҕэ, эрэллээх кэргэҥҥэ, алаһа дьиэни араҥаччылааччыга – айхал буоллун! 

Ытыктабылы кытта, СӨ Тыатын хаһаайыстыбатын миниистирэ Александр Атласов 

Поделиться
%d такие блоггеры, как: