Ыттар уонна дьоннор…

Ыттар уонна дьоннор. Дьоннор уонна ыттар. Что первично? Биллэн турар, бу бөлөһүөпүйэ ыйытыга буолбатах, бу – чиччик быһыы. Идиотизм.

Таарыйа эттэххэ, Арассыыйа дьонугар “ыт атаҕын туттарбыт” баартыйанан “Сиэрдээх Арассыыйа” буолар. Ол курдук, “ыт сокуонун” ааптардара кимнээҕий? Дьаарай сиэрдээхтэр Сергей Миронов уонна Олег Шеин.

Бу сокуон туох да үчүгэйгэ тиэрдэр кэскилэ суоҕун, дьиҥэ, киһи барыта тутатына сэрэйбитэ. Холобур, “стерилизацияламмыт” тыһы ыттар төрөөбөт буолуохтарыгар, онон ыт ахсаана сыыйа аҕыйыар диэри төһө өр кэтэһиэхпитий? Отой долгуйумаҥ: стерилизациялааһыҥҥа бүддьүөт харчыта түһэрин тухары төрөөн тохтуохтара суоҕа.

Иккис өттүнэн, ыттарын быраҕар дьон ахсаана элбээн иһэрин көҕүлүүр сокуон. “Ээ, ыттары харайар сир баар, онно босхо аһатыахтара” диэн ыытан кэбиһэр дьон суохтар диэххитин баҕараҕыт дуо?

Ыттары “сылдьыбыт эйгэлэригэр ыыталааһын” диэн тугуй? Дьэ, бу баар – сирэйэ-хараҕа суох “ыттыы быһыы”. Эһигини “аттаан” баран биэс уон кыраадыс тымныыга таһырдьа анньыталаан кэбиһэр киһи төһө эрэ бэрт диир этигит. “Либэрээллии” быһыы дуо бу? Дьэллик ыттар ортолоругар “саха ыттарыттан”, бор “дворяннартан” ураты букатын да “тараҕай” боруодалар, тэллэх ыттара эмиэ бааллар эбээт.

Туох да диэбит иһин, ыттары “сылдьыбыт эйгэлэригэр ыыталааһын”  үтүө санаа холобура буолбатах.

Сокуон, баҕар, “ыраас илиистэн” саҕалыырга үчүгэй буолуо. Ону даҕаны ыттарын-куоскаларын уулуссаҕа быраҕар дьону уодьуганнааһыны кытта сэргэ.

“Ыраас илиистэн” диэн хайдах? Эвтаназия диэн баар – Европа дойдуларыгар этэллэринэн, үтүө санаа өрөгөйө.

Ол курдук, Нидерландыларга, Бельгияҕа эвтаназия 2002 сылтан сокуонунан көҥүллэнэн турар. Ыттары буолбатах, дьону. Бельгияҕа 2014 сылтан саҕалаан оҕолору “тыыннарын салгыыллар”.

АХШ биэс штатыгар эвтаназия көҥүл. Оннук судаарыстыбалар эбиллэ тураллар – туох-ханнык иннинэ сайдыылаах аатырар Европаҕа.

Онон оҕустахха, ыттар муҥнаахтары эрэйдээх-буруйдаах “уулусса олоҕуттан”, оҕону-дьахтары “ыт аһылыга” буолартан быыһааһын – эргиччи аһыныгас быһыы, төгүрүччү айыы санаа.

Ол эбэтэр, үтүө санаанан сирдэтэн ыттары аны уһуктубаттарын курдук “укуоллуохха”, дьэ, ол кэнниттэн сокуон чэрчитинэн стерилизациялааһыны ыытыахха. Ону кытаанахтык хонтуруоллаан туран – “аттакыларбыт” ыамаларын субурута сылдьыбаттарын курдук.

Ол эрэн дьээбэ. Хаһан эрэ саха дьахтарын күүһүлээбиттэрин кэнниттэн улахан айдаан тахсыбытын өйдүүр инигит. “Триумф” хайдарынан түмсүү баара.

Оттон саха дьахтарын ыттар сиэбиттэригэр, һм, улахан айманыы суоҕун кэриэтэ.

Ол аата тугуй? Дьахтар тыына – анараа боппуруос. Сүрүнэ – омуктар икки ардыларынааҕы ордугурҕаһыы. Бу омуктарга сабырыйтаран эрэбит диэнтэн айманыы.

Манна диэн эттэххэ, кыргыстар диэн бэйэбит кэриэтэ дьон буоллахтара. Бэйэбитигэр дылы таксилыыллар, дьахталлара баттах кырыйаллар. Ол эбэтэр, “аһыыр эйгэбитин” былдьатаары ыксаан айдаарбыт буолан тахсабыт. Дьүһүммүт да майгыннаһар. Этэргэ дылы, “билэр күөлбүт балыктара”.

Ол курдук, айылҕаҕа биир эйгэлээхтэр батыспаттар. Кыргыстар дойдуларыгар наар “аймахтарын” узбектары ордугурҕаан айдаан тардар идэлээхтэр – аҥаардастыы байаллар диэн. Оттон манна биһиги кинилэри ордугургуур буолан тахсабыт дуо?

Поляктар украинецтары киһинэн аахпаттар, нууччалары кытта ханнык да славяннар батыспаттар… Оттон биһиги турок омук шовинизмын билэ иликпит. Дьолбутугар диэххэ наада.

Киһи киһиэхэ, норуот норуокка сыһыана уустук быһыы. Оттон ыттары бэрээдэктээһин баҕас, дьиҥэ, кыаллыан сөп этэ. Былаас буруйдаах дуо? Оттон былаас төрдө норуот эбээт… “Источник власти”.  

  Суолласта, сураста – СУР.